Afscheid nemen van een geliefde

F0353b44

Ze komen er weer aan: de dagen van Allerheiligen en Allerzielen. Op 1 november vieren we alle gekende en ongekende heiligen: voorbeelden van geloof en liefde. ’s Anderendaags herinneren we allen die ons zijn voorgegaan in de dood. Beide feestdagen zijn nauw verbonden met elkaar. Want is ieder mens niet een voorbeeld op zijn of haar eigen manier? Dit als moeder of vader, zus, broer, kind, vriend, vriendin …

De herfst is een bijzonder seizoen. Vreemd, maar ik houd ervan. De bladeren van de bomen verkleuren en dwarrelen langzaam naar beneden. De dagen worden korter en het weer is soms al koud en guur. Het lijkt alsof de natuur zich voorbereidt om te sterven. Toch breekt af en toe de zon door. Het geeft aan het herfstlandschap een bijzondere glans. Goddank weten we dat er na de winter een nieuwe lente komt.

Het is niet vreemd dat we in deze tijd van het jaar terugdenken aan onze dierbare overledenen. Zij hebben met ons geleefd en zijn heengegaan. We voelen het gemis nog steeds. Maar soms breekt ook de zon door: als we mooie herinneringen ophalen en dankbaarheid voelen. En gelovigen durven zelfs uitzien naar een nieuwe lente, een weerzien voorbij de grenzen van dit bestaan.

Ik werd geraakt door het interview met Hugo Sigal in het oktobernummer van okramagazine. Hij heeft het over zijn ‘Colleke’. Nicole Josy overleed op 4 november 2022. Hugo getuigt: “We zagen mekaar ontzettend graag. En ik ben zeker dat ik Nicole ga terugzien. Ik praat ook nog elke dag tegen haar. En ze moedigt me nog altijd aan. Maar plots afscheid moeten nemen, viel me heel zwaar. De pijn was groot. Misschien kan je iemand wel té graag zien? Ik heb veel geweend. En ook nu laat ik de tranen komen. Toch gaat mijn leven verder, mét en zonder haar. Ik kan zingen, dansen, acteren, en ik wil nog iets betekenen voor anderen.”

Dit is wellicht herkenbaar voor iemand die afscheid nam van een dierbare. Het verdriet kan groot en ontroostbaar zijn. In vele gevallen stellen we ons ook zin- en waaromvragen. Dat is zeker het geval als iemand ons te vroeg en onverwacht ontvalt. Soms was er zelfs niet de kans om afscheid te nemen. Dat voelt aan als oneerlijk. Mogelijk stellen wij ons eveneens de vraag naar Gods aandeel. Ik heb op die vraag geen pasklaar antwoord. Toch geloof ik dat het niet Gods wil is dat mensen lijden en sterven. Maar waar en hoe is Hij dan wel aanwezig?

De dankbare herinnering aan een dierbare helpt ons om de levensweg verder te zetten. Hij of zij kan ons blijvend inspireren. We mogen ons de vraag stellen hoe hij of zij het zou zien of wilde. Dat geeft kracht en een houvast in het leven. Voor gelovigen blijft de verbondenheid ook omdat we mogen vertrouwen op een weerzien voorbij de grenzen van de dood. Hoe dat zal zijn, weet niemand. We kunnen het enkel uitspreken in tastend en aarzelend geloof.

De herfst is het seizoen van loslaten, maar ook uitkijken naar iets nieuws. Daarbij denk ik aan deze tekst uit de profeet Jesaja: “Wees niet bevreesd, want Ik heb u verlost, u geroepen bij uw naam: gij zijt van Mij. Klampt u niet vast aan wat vroeger gebeurd is en geeft niet al uw aandacht aan wat eens is geschied; Zie, iets nieuws ga Ik maken, het is al aan het kiemen, weet gij dat niet? Ja, een weg ga Ik leggen in de woestijn, en rivieren in het dorre land.” (cf. Jesaja 43) Durven wij geloven dat elk afscheid ook gelijk is aan een nieuw begin? Dan kan het verdriet om het heengaan van een dierbare langzaam keren in een hoopvol uitzien naar het ‘opnieuw samen zijn’.

Pastoor Bart