De Sint-Leonarduskerk te Sint-Lenaarts staat terecht bekend als één van de mooiste bezienswaardigheden van de Kempen.
Deze kerk wordt sedert de 19e eeuw “de kathedraal van de heide” genoemd. Dit vooral vanwege haar rijkelijke, imposante uitstraling.
Op de plek waar thans de monumentale kerk staat, bevond zich reeds lang geleden een kapel. Enkele eeuwen na de ontdekking van het graf van Sint-Jacobus in Compostella werd deze kapel toegewezen aan Sint-Jacob. Een welbewuste keuze die de toekomst van de plaatselijke bevolkingsgemeenschap zou bepalen. Talrijke bedevaarders, via Breda afkomstig uit Nederland en Noord-Europa, op weg naar Santiago de Compostella in Spanje passeerden langs Sint-Lenaarts, langs de Sint-Jacobskapel. Zij brachten er offers, schonken giften, moesten eten en slapen, ….Om deze reden waren de inkomsten, in vergelijking met andere kerken, een stuk hoger. Dit bracht voor Sint-Lenaarts een zekere welvaart mee.
In die tijd was de Sint-Leonardusparochie geen zelfstandige parochie maar ressorteerde onder de parochie van Brecht. Sint-Leonardus was een kapelanie met beperkte zelfstandigheid.
Ingevolge de voorspoed van de Sint-Leonardusparochie besliste de bisschop van Kamerijk, Jan Van Bourgondië, in 1426 dat de kapel vierhonderd gouden kronen moest bijdragen voor de bouw van de toren in de naburige gemeente Brecht. Met lange tanden droeg zo Sint-Lenaarts bij tot de bouw van de kerk van Brecht. De inwoners van Sint-Lenaarts echter vatten zelf het plan op om een eigen kerk te bouwen, ter vervanging van de kapel, die het aanzien en de rijkdom van de plaatselijke bevolking zou weerspiegelen.
De voorbereidselen voor een eigen kerkgebouw namen snel een aanvang. Tien jaar later werd begonnen met de bouw van een toren. De werken duurden van 1436 tot 1457 en resulteerden in een van de meest monumentale Kempense torens in baksteengotiek. De oprichting van de kerk zelf liet nog ongeveer een eeuw op zich wachten. De bouw ervan ving pas aan in 1530 en werd voltooid omstreeks 1550.
De opdrachtgevers hiervan waren Antoon De Lalaing, de eerste graaf van Hoogstraten en waarnemend landvoogd der Nederlanden, en zijn echtgenote Elisabeth van Culemborg.
De toren, met hoge spits, werd gebouwd tussen 1436 en 1457. Een zware storm heeft echter in 1713 de hoge torenspits, de naald, van de toren geblazen. Daarna koos men voor een elegant alternatief, 4 met leien beklede torentjes op de hoeken met in het midden een wat hogere maar relatief korte, spitse naald.
De ontvoogdingsstrijd van de parochie Sint-Leonardus met Brecht, de moederkerk, duurde lang en was bitter. Toen alle vreedzame bemiddelingspogingen waren uitgeput, kwam het zelfs tot een handgemeen tussen de inwoners van Sint-Lenaarts en Brecht. De “heilige oorlog van Broekhoven” werd uitgevochten in de maand mei 1779. Het duurde tot 1842 alvorens Sint-Lenaarts kerkelijk onafhankelijk en een zelfstandige parochie werd.
